Mετά το Maastricht-Consensus

Τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε.  αντιμετωπίζει τα προβλήματα της μέσω ενός συνόλου πολιτικών που φέρουν την σφραγίδα μιας συγκεκριμένης αντίληψης για την αντιμετώπιση της κρίσης. Νομίζω ότι ένας αντιπροσωπευτικός χαρακτηρισμός αυτών των πολιτικών θα μπορούσε να είναι Maastricht-Consensus.  Σχετικά με τα αποτελέσματα αυτών των πολιτικών– Maastricht-Consensus. έχουν γραφτεί πολλά, τώρα όμως  η  ανάγκη για αλλαγή στην Ε.Ε. και ιδιαίτερα στην ΟΝΕ αποτελεί πλέον τον κοινό παρονομαστή των συζητήσεων εντός και εκτός Ευρώπης. Και είναι λάθος να πιστεύουμε ότι αυτή η συζήτηση αποτελεί τον μοναδικό και προνομιακό χώρο των αριστερών παρατάξεων. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα η συζήτηση αυτή φαίνεται ότι μονοπωλείται από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ μιά και τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ   (στην επίσημη έκφρασή τους) θεωρούν ότι αμφισβητείται ο ευρωπαικός τους προσανατολισμός αν τοποθετηθούν σ αυτή την συζήτηση.   Η αλήθεια είναι όμως ότι  η συζήτηση για την αλλαγή του Maastricht-Consensus έχει ξεκινήσει και αφορά το σύνολο των ευρωπαίων. Kαι απ’αυτή την συζήτηση δεν απέχει ούτε η ίδια η Γερμανική κοινή γνώμη.  Αρκεί γι αυτό να ρίξει κανείς μια ματιά στον δημόσιο διάλογο που διεξάγεται αυτή την εποχή στην Γερμανία, στην  Γαλλία, στην Ολλανδία καθώς και σε άλλες χώρες. Τελευταία στην Ελλάδα αυτός ο προβληματισμός αρχίζει και γίνεται κυρίαρχος ιδιαίτερα στον χώρο της κεντροδεξιάς όπου βλέπει την αναποτελεσματικότητα των ευρωπαικών πολιτικών να πλήττει τον παραδοσιακό της  ευρωπαικό προσανατολισμό και να μετατρέπεται σταδιακά σε μια ξενοφοβική παράταξη.

Κατά γενική ομολογία το 2013 αφήνει μια Ε.Ε. που διαμόρφωσε τις πολιτικές και οικονομικές σχέσεις μεταξύ των χωρών μελών σύμφωνα με ένα πλαίσιο που προσδιορίζεται  ουσιαστικά από τις σχέσεις δανειστών και δανειζομένων παρά από μια οικονομική και νομισματική ένωση.   

Στο τραπέζι του διαλόγου και μέχρι τις ευρωεκλογές τοποθετούνται συγκεκριμένα θέματα και πάνω σ αυτά θα χρειαστεί να τοποθετηθούμε. Συγκεκριμένα για πρώτη φορά ανοίγει το θέμα του ρόλου της ΕΚΤ. Μέχρι σήμερα η ΕΚΤ στόχευε αποκλειστικά στην επίτευξη του πληθωριστικού στόχου. Σήμερα βλέπουμε μια αποκαθήλωση και δυσλειτουργικότητα του στόχου του πληθωρισμού όταν οι υπερχρεωμένες χώρες έχουν αποπληθωρισμό με αποτέλεσμα να βυθίζονται ακόμα περισσότερο στην υπερχρέωση. Αρα τίθεται το θέμα μήπως θα έπρεπε  η ΕΚΤ (όπως άλλωστε και η FED) να στοχεύει και στην ανάπτυξη.

Η εμμονή της πολιτικής του Maastricht-Consensus στις εργατικές μεταρρυθμίσεις δεν επέφεραν το ποθούμενο αποτέλεσμα. Θυμάμαι στις αρχές του μνημονίου την θέρμη με την οποία ο νύν Υπ. Οικονομικών προσπαθούσε να μας πείσει ότι το άνοιγμα του επαγγέλματος του κομμωτή θα δημιoυργούσε κάποιες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η ανεργία πλέον αποτελεί την βόμβα στα θεμέλια της Ε.Ε.  Χρειάζονται επειγόντως  μεταβολές στο ευρωπαικό πλαίσιο  και  στις πολιτικές απασχόλησης. Δεν αρκεί μόνο η ευκολία πρόσληψης και απόλυσης σε μια επιχείρηση για να αυξήσει την απασχόληση. Απαιτούνται πολιτικές ενίσχυσης της απασχόλησης.

Οι εξελίξεις στο θέμα του χρέους είναι γνωστές όπως γνωστά είναι και τα αδιέξοδα. Ετσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα οι δανείστριες χώρες έχουν  μια δυσκολία να εξηγήσουν στους πολίτες τους για ποιο λόγο θα πρέπει να πληρώσουν μέρος του χρέους των χωρών του νότου. Την ίδια δυσκολία θα έχουν και οι πολιτικοί των χωρών του νότου σε λίγους μήνες. Δηλαδή να μπορέσουν να εξηγήσουν στους πολίτες τους γιατί θα πρέπει να παραμένουν σε μια κατ ευφημισμό ένωση που απλώς ανακυκλώνει τα χρέη.    

Αν στα παραπάνω δεν υπάρξουν απαντήσεις το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα τότε το επόμενο βήμα θα είναι η επανεθνικοποίηση των πολιτικών (από τις πολιτικές ισότητας των δύο φίλων έως την τραπεζική πολιτική). Αυτές οι πολιτικές θα βαφτίζονται βέβαια εμβάθυνση της πολιτικής ένωσης αλλά θα αποτελούν   το καθοριστικό βήμα για την διάλυση της ΟΝΕ.