Μετά και από τις πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για την μεταβολή του ΑΕΠ το πρώτο εξάμηνο του 2014 νομίζω ότι διαλύθηκαν και οι τελευταίες επιφυλάξεις αυτών που διατηρούσαν ελάχιστες ελπίδες σχετικά με την ανάπτυξη της οικονομίας. Πλέον είναι ξεκάθαρο ότι η ελληνική οικονομία έχει παγιδευτεί στην διαδικασία των πολύ μικρών μεταβολών θετικών ή αρνητικών του ΑΕΠ. Ετσι μοιραία και για πολλοστή φορά προκύπτει το θέμα της ανάπτυξης και των ανάλογων πολιτικών που μπορούν να προκαλέσουν την αύξηση του παραγόμενου προιόντος.
Για να καταλήξουμε στην ενδεδειγμένη μέθοδο για την αντιμετώπιση της κρίσης πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε σε ποια κατάσταση βρίσκεται η οικονομία. Αν απομακρύνουμε το καταστροφολογικό σενάριο και παραμείνουμε στον χώρο των αισιόδοξων προβλέψεων τότε υπάρχουν δύο σενάρια. Το πρώτο το οποίο απεικονίζει την επίσημη πρόβλεψη. Αντιγράφω τις κυριότερες εκτιμήσεις της Τρόικα και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Σταθεροποίησης (ΜΠΔΣ) 2015-2018 το οποίο αποτελεί και τον επίσημο οδικό χάρτη της οικονομικής πολιτικής. Σύμφωνα με αυτό προβλέπεται ανάπτυξη 2,9% και 3,7% δημοσιονομικό αποτέλεσμα 3% και 4,5% αντίστοιχα για το 2015 και 2016 (χωρίς να περιλαμβάνονται οι επιπτώσεις για την στήριξη του τραπεζικού συστήματος). Υπάρχει και ένα δεύτερο το οποίο κυκλοφορεί μεταξύ των οικονομικών αναλυτών και προβλέπει την οικονομία καθηλωμένη στο +/- 0,5% με δημοσιονομικό ισοσκελισμό και αποπληθωρισμό.
Για να δούμε πιο θα είναι το επικρατέστερο σενάριο εργασίας προκειμένου να προσαρμόσουμε την πολιτική αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στην διεθνή βιβλιογραφία και άλλη μια στην βασική οικονομική ανάλυση. Δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε ένας οικονομολόγος που να αποδέχεται την ορθότητα των εκτιμήσεων του Μεσοπροθέσμου 2015-2018. Στην συνέχεια αρκεί μια ματιά στην εξέλιξη των επενδύσεων, εξαγωγών, αλλά και της ζήτησης. Δανείζομαι ορισμένα στοιχεία από την Εκθεση του Γραφείου του Προυπολογισμού της Βουλής (Ιούνιος 2014). Σύμφωνα με αυτήν ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου το 2013 ανέρχεται στο 13% του ΑΕΠ όταν το 2007 ανήρχετο στο 26,7% και οι εξαγωγές του 2013 είναι μικρότερες από αυτές του 2008. Αν δε θέλουμε να το δούμε και από την άλλη οπτική γωνία η παραγωγικότητα των παραγωγικών συντελεστών βρίσκεται καθηλωμένη. Επομένως το λογικό είναι να υποθέσουμε ότι το πιο πιθανό είναι το δεύτερο σενάριο. Δηλαδή η ελληνική οικονομία βρίσκεται παγιδευμένη σε μια παρατεταμένη διαδικασία η οποία χαρακτηρίζεται από τελμάτωση των αναπτυξιακών ρυθμών, αποπληθωρισμό, αρνητικά επιτόκια, χαμηλή ενεργό ζήτηση.
Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι η οικονομία δεν πρόκειται να εισέλεθει στον ενάρετο κύκλο με τις πολιτικές των προηγούμενων ετών. Για παράδειγμα πιστέψαμε ότι οι ελληνικές εξαγωγές εξαρτώνται αποκλειστικά από το μισθολογικό κόστος, αυτό μειώθηκε τα τελευταία χρόνια περισσότερο από 30% αλλά οι εξαγωγές παραμένουν αμετάβλητες επομένως πρέπει να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Επίσης πιστέψαμε ή μας έκαναν να πιστέψουμε ότι η απελευθέρωση των επαγγελμάτων, η απορύθμιση των αγορών, η δημοσιονομική τακτοποίηση αποτελούν τα αναπτυξιακά προαπαιτούμενα. Δυστυχώς φαίνεται ότι τα παραπάνω δεν επαρκούν χωρίς να σημαίνει ότι δεν ήταν αναγκαία.
Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι χρειάζονται αντισυμβατικά μέτρα τα οποία βρίσκονται σε παρέκκλιση από τις συμβατικές και κανονιστικές διαδικασίες γραφειοκρατικής διεκπαιρεωσης που έχουμε δει να υλοποιούνται τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Για παράδειγμα δεν είναι δυνατό σε έναν θνησιγενή δευτερογενή τομέα όπου η βιομηχανική παραγωγή μειώνεται κάθε μήνα της οικονομίας να χρησιμοποιούνται κοινοτικοί πόροι του ΕΣΠΑ για την ανάπτυξη της καινοτομίας και της πράσινης ανάπτυξης ή για σεμινάρια. Ισως έχουμε μπερδέψει το βραχυχρόνιο με το μακροχρόνιο αποτέλεσμα όταν μειώνουμε το πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεων για τις δημοσιονομικές ανάγκες. Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να κατανοήσουμε ότι το κρασί και το λάδι δεν μπορούν να αποτελούν τα κύρια εξαγόμενα προιόντα για την ελληνική οικονομία. Όπως επίσης ότι ο τουρισμός συμβάλλει μόνο στο 15% στη διαμόρφωση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία. Είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίο να εφαρμοστούν πολιτικές νομισματικής χαλάρωσης ακόμα και αν προκαλέσουν αύξηση του πληθωρισμού. Αυτά και άλλα πολλά πρέπει να πάρουν την δική τους θέση στην ατζέντα των συζητήσεων με τους εταίρους αλλά και στον δημόσιου διαλόγου για να μπορέσουν να αποτρέψουν την παγίδευση της ελληνικής οικονομίας στην παγίδα της παρατεταμένης υφεσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Με ενδιαφέρει η άποψή σας