H ύφεση της ελληνικής οικονομίας και η κρίση είναι η κοινή συνισταμένη μιας σειράς παραγόντων όπως της μειωμένης ανταγωνιστικότητας, της μειωμένης ζήτησης, της αυξημένης αβεβαιότητας αλλά και της έλλειψης ρευστότητας για την χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα. Από τις πρώτες μέρες της κρίσης φάνηκε ότι ο σταδιακός αποκλεισμός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος από την διεθνή τραπεζική αγορά θα καθιστούσε εξαιρετικά δύσκολη την χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα. Ετσι η ελλιπής χρηματοδότηση των ελληνικών επιχειρήσεων και η τραγική μείωση της νομισματικής κυκλοφορίας μεταξύ 2009 και 2012 επιτάχυνε την ύφεση κάνοντας τα αποτελέσματα της δημοσιονομικής σταθεροποίησης ακόμα πιο επώδυνα.
Το πρόβλημα είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν μια εγγενή αδυναμία να αντλήσουν ρευστότητα από άλλες πηγές. Το μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων, η έλλειψη τεχνογνωσίας και εξοικείωσης με τα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία και η εσωστρέφεια του ελληνικού επιχειρείν δημιούργησαν μια μεγάλη εξάρτηση των επιχειρήσεων από τον τραπεζικό δανεισμό.
Τα προβλήματα της ρευστότητας αναμένεται να επιδεινωθούν και σ’ αυτό θα συμβάλλει ο αποπληθωρισμός της οικονομίας αλλά και η μεγαλύτερη ζήτηση κεφαλαίων που θα προέλθει από την αναιμική ανάπτυξη το 2014 και 2015. Σ’ αυτό το πλαίσιο πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένη την αδυναμία ικανοποίησης της ρευστότητας και χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα. Τα προβλήματα της κεφαλαιακής τους βάσης, η μη επιστροφή των καταθέσεων και η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αλλά και η άμεση εξάρτησή τους από το ΤΧΣ καθιστούν προβληματική την ικανοποίηση της αυξημένης ζήτησης χρηματοδοτικών πόρων.
Στην παραπάνω κατάσταση έρχεται να προστεθεί και το θέμα των υψηλών πραγματικών επιτοκίων που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις. Σήμερα οι τράπεζες παρέχουν επιχειρηματικά κεφάλαια με επιτόκιο μεταξύ 7-11% άρα το πραγματικό επιτόκιο για μια επιχείρηση όταν ο αποπληθωρισμός ανέρχεται στο -2% ανέρχεται σε 9 με 11%. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι το πρόβλημα της ρευστότητας εξελίσσεται σε ένα από τα κυριότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται να διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη πολιτική ενίσχυσης του παραγωγικού τομέα στην ελληνική οικονομία που θα προβλέπει την κατάρτιση ενός ενιαίου εθνικού σχεδίου αντιμετώπισης των προβλημάτων ρευστότητας. Με άλλα λόγια το κεντρικό ερώτημα που προκύπτει είναι αν τόσο ο ιδιωτικός όσο και ο δημόσιος τομέας μπορούν να αναζητήσουν πηγές που θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν το κενό της τραπεζικής πίστης.
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του προβλήματος της ρευστότητας ορισμένα μέτρα που θα μπορούσαν να αποκλιμακώσουν την πίεση είναι η επιστροφή του ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις και η αποπληρωμή των υποχρεώσεων του ελληνικού δημοσίου που σήμερα ανέρχεται σε περισσότερο από 6,5 δις ευρώ. Θα μπορούσε το παραπάνω ποσό να καταβληθεί με την μορφή υποσχετικών (IOU) του δημόσιου προς τους αντίστοιχους ιδιώτες . Αυτές οι υποσχετικές θα έχουν περιορισμένη ισχύ και διαπραγματευτική ικανότητα. Θα μπορούν για παράδειγμα να χρησιμοποιούνται στις τράπεζες ως εγγυητικές. Θα μπορούν να χρησιμοποιούνται στις εφορίες και στα ασφαλιστικά ταμεία για εξόφληση χρεών.
Στην ίδια δέσμη μέτρων θα μπορούσε να προστεθεί και η περαιτέρω προσαρμογή του συστήματος ΤΕΙΡΕΣΙΑ σε περιόδους κρίσης έτσι ώστε ο πιστωτικό κίνδυνος να προσαρμοστεί σε περιόδους κρίσης. Στην σχεδιαζόμενη αναμόρφωση του φορολογικού πλαισίου θα μπορούσε να συμπεριληφθεί και η διευκόλυνση των επιχειρήσεων για ανεύρεση χρηματοδοτικών πηγών από την σύναψη ομολογιακών δανείων και την ενίσχυση του μετοχικού τους κεφαλαίου. Προς αυτή την κατεύθυνση σημαντική θα μπορούσε να είναι και η συνεισφορά των πόρων από το νέο ΕΣΠΑ. Κρίνοντας από τα αποτελέσματα χρήσεων των Α.Ε. για το 2013 ελπίζω ότι πλέον έχει γίνει κατανοητό στην πολιτική ηγεσία του Υπ. Ανάπτυξης ότι με το Jessica και το Jeremie δεν γίνεται ενίσχυση του παραγωγικού τομέα. Η συγκυρία στην ελληνική οικονομία επιβάλλει την ανακατεύθυνση των πόρων προς την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων με ‘φθηνό’ χρήμα.
Τα αποτελέσματα από την πολιτική ενίσχυσης της ρευστότητας αναμένεται να είναι άμεσα. Σήμερα στην ελληνική οικονομία υπάρχει ένα παραγωγικό κενό τόσο στον τομέα των εμπορεύσιμων όσο και στον τομέα των μη εμπορεύσιμων αγαθών μεγαλύτερο από 30% που δημιουργείται από την υποαπασχόληση των παραγωγικών συντελεστών.Η νομισματική χαλάρωση θα δημιουργήσει τις προυποθέσεις για την άμεση κάλυψη αυτού του κενού χωρίς τον φόβο του πληθωρισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Με ενδιαφέρει η άποψή σας