Αύγουστος 2018. Ο Μήνας της Κρίσης

Eννέα μήνες πρίν τον Αύγουστο του 2018 και ακόμα συζητάμε. Ο επόμενος Αύγουστος είναι ο μήνας της κρίσης. Ολοκληρώνεται το πρόγραμμα ‘βοήθειας’ και θα πρέπει η ελληνική οικονομία να κατορθώνει να καλύπτει μόνη της τις απαιτήσεις του χρέους. Με άλλα λόγια τα χρήματα που θα συγκεντρώνονται από τις εκδόσεις των ομολόγων, των εντόκων γραμματείων του ελληνικού δημοσίου και μέρος του δημοσιονομικού πλεονάσματος  να μπορεί να χρηματοδοτεί τα τοκοχρεολύσια. Για ο πώς θα γίνει αυτό ακόμα δεν έχουμε σαφείς απαντήσεις. Η τελευταία απολογητική συνέντευξη του Β. Σόιμπλε μπέρδεψε περισσότερο τα πράγματα ως προς τις προθέσεις των Ευρωπαίων. Από την άλλη μεριά το ΔΝΤ συνεχίζει να επιμένει για αναδιάρθρωση του χρέους. Δεν μας λέει όμως κανένας πώς μια οικονομία  θα αντλήσει από τις κεφαλαιαγορές 11,5 δις το 2018, 16,5 το 2019, 13,4 το 2020, και 18,13 το 2021. Πιο απλά τα επόμενα τέσσερα χρόνια, που δεν αναμένεται κάτι συγκλονιστικό να έχει συμβεί στην  οικονομία, θα χρειαστούν   28,5 δις για χρεολύσια και 30,3 για τόκους. Και με την ασφαλή υπόθεση ότι δεν θα χρειαστούν χρήματα για κάποια επιπλέον ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι τα βραχυχρόνια μέτρα για το χρέος που αποφασίστηκαν στο eurogroup του Νοεμβρίου 2016 θα βελτιώσουν τα πράγματα. Ο αντίλογος είναι ότι αυτά τα μέτρα αφορούν την μετακύλιση των τόκων. Δηλαδή αφορούν σε μέτρα που θα μειώσουν τα οφειλόμενα 30 δις σε τόκους.  Οσο και δραστικά να είναι αυτά τα μέτρα παραμένει ένα τεράστιο βάρος.  Η άλλη λύση είναι η ενεργοποίηση της προληπτικής χρηματοδότησης από τον ESM. To πρόβλημα σ’ αυτή την λύση είναι ότι ο ESM δεν έχει την δυνατότητα να στηρίξει τόσο μεγάλες εκδόσεις,  δεν φαίνεται να έχει την διάθεση να παίξει τον ρόλο του αναδόχου, δεν το έχει ξανακάνει ποτέ στο παρελθόν και τέλος δεν γνωρίζουμε αν θα υπάρχει ESM μέχρι τότε.  Η άλλη ασφαλιστική δικλείδα είναι το δημοσιονομικό πλεόνασμα το οποίο έχει προϋπολογιστεί για την πληρωμή των τόκων. Αυτό όμως το κονδύλι είναι αμφιβόλου αποδόσεως δεδομένης της πορείας της οικονομίας.

Προς το παρόν όλα αυτά δεν φαίνεται να απασχολούν κανέναν στο ευρωιερατείο. Σε πολλές περιπτώσεις δεν θέλουν ούτε να το συζητήσουν θεωρώντας ότι δεν υπάρχει πρόβλημα και όπως είπε ο Β. Σόμπλε ‘κακώς ασχολούμαστε με αυτό το θέμα’. Δεδομένου ότι από υποσχέσεις είμαστε πλήρης και το θέμα είναι πολύ σοβαρό αναρωτιέμαι  μήπως θα μπορούσαν να είναι λίγο πιο αναλυτικοί για τι μέλλει γενέσθαι;